Toeval bestaat niet, leerde ik van mijn Indische moeder. En toch is het louter toevallig dat ik Maria van Aelst leerde kennen, de historische hoofdpersoon in mijn boek De mannen van Maria.
Als ik niet toevallig op een brug in Leiden een kennis van vroeger, Menno Witteveen, was tegengekomen, had ik nooit geweten dat hij op het punt stond te promoveren op het leven en werk van Antonio van Diemen, de 9e gouverneur-generaal van Batavia (1636-1645). En een van de mannen van Maria.
Menno nodigde mij uit, stuurde alvast een boek en daarin ontdekte ik de vrouw die ik de eerste, steenrijke, selfmade woman heb genoemd. Zonder deze biografie zou zij in de plooien van de geschiedenis zijn verdwenen.
Ik had na afloop van de promotie nog net het fatsoen de promovendus te feliciteren voor ik hem vroeg of ik iets mocht doen met ‘zijn’ Maria.
Acht jaar later, bij de presentatie van De mannen van Maria, heb ik het eerste exemplaar aangeboden aan Menno Witteveen, die vertelde hoe ‘zijn’ Maria langzaam ‘mijn’ Maria was geworden.
Ik had met Maria van Aelst iemand gevonden die ik niet zocht.
Een paar weken later hoorde ik de actrice Anna Drijver op de radio vertellen dat zij De mannen van Maria had gelezen dankzij haar moeder, die het boek in de kraammand stopte na de geboorte van Anna’s tweede kind.
Toevallig (Ja, Mam!) kennen Anna en Charles elkaar doordat zij speelde in de verfilmingen van zijn romans De macht van meneer Miller en Cel - ook bekend als de Bellicher-reeks. En zo kwamen Anna en ik met elkaar in contact. En zo kwam Maria uiteindelijk op de planken. In een nieuwe, prachtige vorm.
Op 21 februari 2021, middenin de lockdown, kroop Anna Drijver voor het eerst in de huid van Maria van Aelst. Ik was de enige toeschouwer, want er golden nog strenge coronaregels. Alle theaters waren gesloten, er waren bijna geen mensen op straat. Zelfs niet in het centrum van Amsterdam. De ruimtes in de Academie voor Theater en Dans aan de Jodenbreestraat, waar wij mochten zijn, waren op een enkele, voorzichtige, gebruiker na verlaten.
Ons idee was een klein stuk te maken dat, bijvoorbeeld, in bibliotheken kon worden opgevoerd, of ergens in een achtertuin. Niemand wist immers tot wanneer covid ons leven op afstand zou houden.
Dat idee van toen is volwassen geworden en uitgegroeid tot de fantastische solovoorstelling De Mannen van Maria. Dat hebben Anna en ik in mei gevierd, samen met Olivier Schneider van theaterbureau De Mannen (toeval?) en Josje Kraamer, uitgever van Querido.
Maria van Aelst, de hoofdpersoon uit de historische roman De mannen van Maria, was de eerste selfmade woman uit de Nederlandse geschiedenis. Er is weinig over haar bewaard gebleven, want in haar tijd, de 17e eeuw, werd het leven bepaald en gedomineerd door mannen. Maria liet zich daardoor niet uit het veld slaan, en dat las actrice Anna Drijver terwijl zij net was bevallen van haar tweede kind. Onder het voeden, vooral in de stilte van de nacht, werd zij geraakt door de durf en dadendrang van deze vrouw.
Foto: Sanne Peper
Deze website gebruikt cookies. Door gebruik te maken van deze website, geef je aan akkoord te zijn met het gebruik van cookies.